تله‌ویزیت (ویزیت از راه دور با تلفن، ویدیو یا پلتفرم‌های آنلاین) در Family Medicine کاربرد گسترده و رو به رشدی دارد، چون این رشته بر مراقبت جامع، پیوسته و طولانی‌مدت از بیماران تمرکز دارد.
کاربردهای تله‌ویزیت در Family Medicine
1 مراقبت اولیه (Primary Care)
• مشاوره درباره علائم خفیف (مثل سرماخوردگی، آلرژی، عفونت‌های خفیف ادراری یا تنفسی)
• بررسی نتایج آزمایش‌ها و پیگیری درمان
2 مدیریت بیماری‌های مزمن
• کنترل فشار خون، دیابت، آسم، بیماری‌های قلبی
• آموزش خودمراقبتی و اصلاح سبک زندگی
3 پیشگیری و ارتقای سلامت
• مشاوره تغذیه، فعالیت بدنی، ترک سیگار
• غربالگری روان‌شناختی (افسردگی، اضطراب)
4 سلامت روان
• جلسات کوتاه مشاوره روانشناسی یا پیگیری دارویی
5 پزشکی خانواده و روابط طولانی‌مدت
• پیگیری سلامت اعضای خانواده در بستر مشترک
• حمایت از سالمندان و بیماران با محدودیت حرکت
6 مراقبت پس از ترخیص یا پیگیری کوتاه‌مدت
• پایش علائم بعد از جراحی یا بستری
• آموزش استفاده از داروها و بررسی عوارض
مزایا
• افزایش دسترسی بیماران (به‌ویژه در مناطق دورافتاده)
• صرفه‌جویی در زمان و هزینه
• کاهش بار مراجعات غیرضروری به مراکز درمانی
• تداوم ارتباط بین پزشک خانواده و بیمار
محدودیت‌ها
• عدم امکان معاینه فیزیکی کامل
• نیاز به زیرساخت مناسب (اینترنت، تجهیزات)
• موانع حقوقی و بیمه‌ای در برخی کشورها
• چالش در بیماران با شرایط اورژانسی یا پیچیده
این الگوریتم به پزشک خانواده کمک می‌کند تصمیم بگیرد آیا بیمار مناسب ویزیت از راه دور هست یا نیاز به مراجعه حضوری دارد.
الگوریتم تصمیم‌گیری استفاده از تله‌ویزیت در Family Medicine
مرحله ۱: ارزیابی اولیه وضعیت بیمار
• علائم اورژانسی (درد قفسه سینه، تنگی نفس شدید، خونریزی فعال، کاهش سطح هوشیاری، علائم سکته)
⬅️ ارجاع فوری به اورژانس / ویزیت حضوری
• علائم غیر اورژانسی یا پایدار
مرحله ۲: نوع نیاز بیمار
-
پیگیری بیماری مزمن )دیابت، فشار خون، آسم، COPD، CHF(
️ مناسب تله‌ویزیت (در صورت پایدار بودن علائم و دسترسی به داده‌ها: فشارخون، قند، وزن و…)
-
مشاوره سبک زندگی / پیشگیری (تغذیه، ورزش، ترک دخانیات، غربالگری روانی)
-
مشاوره دارویی یا مرور آزمایش‌ها
-
شکایات حاد خفیف (سرماخوردگی، عفونت‌های ادراری خفیف، آلرژی، مشکلات پوستی ساده)
⬅️ قابل شروع با تله‌ویزیت، ولی در صورت عدم بهبود → حضوری
-
شکایات پیچیده یا نیاز به معاینه دقیق (شکم‌درد شدید، توده جدید، علائم نورولوژیک تازه)
⬅️ نیاز به ویزیت حضوری
مرحله ۳: ارزیابی امکان‌پذیری
• دسترسی بیمار به اینترنت / تلفن / اپلیکیشن
• توانایی استفاده (سالمند، کودک → نیاز به همراه)
• وجود مدارک یا تجهیزات خانگی (فشارسنج، گلوکومتر)
در صورت نبود شرایط پایه، باید حضوری ویزیت شود.
مرحله ۴: تصمیم نهایی
• مناسب تله‌ویزیت → ویزیت آنلاین / تلفنی انجام شود + پیگیری علائم
• مناسب حضوری → وقت حضوری یا ارجاع به مرکز بالینی/اورژانس