واقعیت مجازی (VR) چیست؟
واقعیت مجازی (VR) به یک شبیه‌سازی رایانه‌ای گفته می‌شود که در آن فرد می‌تواند در یک محیط مصنوعی سه بعدی با استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی مانند عینک مخصوص با صفحه یا دستکش مجهز به سنسور تعامل داشته باشد.استفاده از واقعیت مجازی (VR) به دهه ۱۹۹۰ برمی‌گردد که در آن اثرات عملکرد ورزشکاران مورد بررسی قرار گرفت. در واقع واقعیت مجازی یک فن‌آوری مدرن در حال رشد، به طور گسترده در دسترس و قابل استفاده برای کاربردهای پزشکی و پزشکی است.
VR یک تجربه تکنولوژیکی است که امکان غوطه‌وری کامل در فضاهای مجازی را فراهم می‌کند که می‌توانید از طریق پوشیدنی خاص یا فقط با استفاده از دست خود با آن تعامل داشته باشید.دامنه VR از غیر غوطه‌وری تا کاملا غوطه‌وری بستگی دارد، بسته به درجه‌ای که کاربر هنگام تعامل با محیط مجازی از محیط فیزیکی جدا شده است. واقعیت مجازی غیر غوطه‌وری امکان تعامل با محیط از طریق ماوس یا جوی استیک را فراهم می‌کند.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
واقعیت مجازی غوطه‌وری، در عوض، از ابزارهایی استفاده می‌کند که به بدن انسان متصل هستند تا همان کار حرکتی را انجام دهند.فناوری‌های واقعیت مجازی از دستگاه‌های چندرسانه‌ای و شبیه‌سازی رایانه‌ای برای ایجاد امکان تعامل با محیط شبیه سازی شده استفاده می‌کنند و تلاش می‌کنند تا حد امکان تجربه‌ای شبیه به زندگی واقعی برای کاربر ایجاد کنند.برای این منظور از دستگاه های نمایش اطلاعات حسی مانند بینایی، شنوایی و لمسی را استفاده می‌کنند. سیستم‌های VR غیر غوطه وری به عنوان ابزاری درمانی برای بهبود علائم در اختلالات عصبی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و پتانسیلی را برای ارتقا پیشرفت‌های شناختی و حرکتی حتی در مراحل پیشرفته بیماری‌های مختلف عصبی (به عنوان مثال سکته مغزی ، آلزایمر و پارکینسون) نشان داده‌اند.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر سیروس مومن زاده ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
استفاده از واقعیت مجازی در درمان بیماری ها
فناوری واقعیت مجازی به طور فزاینده‌ای در بسیاری از حوزه‌های فناوری از جمله توانبخشی و مراقبتهای بهداشتی رایج شده است. این شکل از پیشرفت همچنین در توانبخشی مورد استفاده قرار گرفته است. واقعیت مجازی یک شبیه سازی تعاملی رایانه‌ای است که با تأثیر بر حواس انسان، محیط واقعی را ترسیم می‌کند و تمام فعالیت‌ها را در زمان واقعی و با سرعت واقعی نشان می‌دهد.
توانبخشی مجازی چیست؟
توانبخشی مجازی به استفاده از برنامه های VR برای حمایت یا تقویت سلامت و عملکرد انسان اشاره دارد.
چگونه VR در توانبخشی استفاده می‌شود؟
به طور کلی، توانبخشی در مراقبتهای بهداشتی به درمان و روند ترمیم اشاره دارد؛ سلامتی خوب و بازیابی عملکردها و توانایی‌های مختل شده.عملکردهای مختل شده می‌توانند در گروه‌های جسمی و شناختی طبقه‌بندی شوند. عملکردهای بدنی شامل حرکت و کنترل قسمت‌های بدن مانند اندامها، دستها، انگشتان و سر است.
که در مقابل، عملکردهای شناختی مربوط به پردازش اطلاعات مانند بینایی، شنیدن، اجرای وظیفه، حافظه و تصمیم‌گیری می‌باشد. در حالی که برخی از دست دادن عملکردهای بدنی در سیستم حرکتی اتفاق می افتد، چالش برانگیزترین موارد مربوط به آسیب‌ها یا بیماری‌ها در سیستم نورون مرکزی (به عنوان مثال ، مغز) است.
مناطق مختلف مغز وظایف مختلف را بر عهده دارند. نوع کاهش عملکرد به ناحیه آسیب دیده بستگی دارد. در بیماری پارکینسون، تخریب سلولهای مغزی به طور عمده بر سیستم حرکتی تأثیر می‌گذارد، بنابراین علائم به طور عمده به راه رفتن و حرکت دست مربوط می‌شود.
در بیماری آلزایمر با این حال، انحطاط سلولهای مغزی در مناطقی از مغز شروع می‌شود که شناختی را کنترل می‌کنند. بنابراین حافظه و زبان بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند.برای سکته مغزی و آسیب‌های مغزی، بسته به عملکردهای مختل می‌تواند از نظر جسمی و شناختی باشد.نظریه‌های فعلی علوم اعصاب معمولاً معتقدند که مغز بزرگسالان توانایی بسیار محدودی برای جایگزینی سلولهای آسیب دیده و مرده دارد، اما می‌توان ارتباطات جدیدی بین سلولهای موجود برای پشتیبانی از سازماندهی مجدد عملکردهای مغز مختل ایجاد کرد.در توانبخشی و درمان غالبا از تمرینات تکراری جسمی و شناختی به عنوان راهی برای تحریک سازماندهی مجدد نورون و دستیابی به ترمیم و بازیابی استفاده می‌شود.
در برخی از عملکردها و توانایی‌ها بهبودی کامل معمول نیست، اما بسیاری از بیماران می‌توانند کیفیت زندگی بهبود یافته‌ای کسب کنند و در فعالیت‌های زندگی روزمره خود بهتر عمل کنند.
۵ مولفه مهم در یک برنامه تونبخشی
به طور کلی، پنج مولفه مهم زیر در یک برنامه توانبخشی وجود دارد:
-
ارزیابی تشخیصی
-
معرفی دستگاه‌های دستیار
-
آموزش بیماران درمورد بیماری‌ها
-
تکرار تمرین و فعالیت‌های تمرینی
-
توسعه استراتژی‌های جبران و سازگاری
بیشتر مطالعات موجود با استفاده از VR در توانبخشی عمدتا بر کاربردهای مرحله ۱ ارزیابی متمرکز شده است. بسیاری از مطالعات VR را به عنوان ابزاری برای ارزیابی سطح و نوع شناخت مورد بررسی قرار داده اند.تعدادی از مطالعات نیز به بررسی اثربخشی VR طراحی شده برای مرحله ۴ (تکرار تمرین) پرداخته‌اند.
با درمان مبتنی بر VR، می‌توان وظایف را با تقلید یا فعالیت‌هایی مانند بازی ویدیویی، متناسب با نیازهای بیماران تنظیم کرد. با گذشت زمان، این امر نشان داده است که می‌تواند تصاویر حرکتی بیماران را بهبود بخشد (توانایی آنها در تصور و برنامه‌ریزی حرکات)، در واقع تحقیقات نشان داده است که با این روش مدارهای حرکتی دوباره درگیر شده و بهبود عملکرد حرکتی اندام می‌گردد.
VR بازخورد بصری در زمان واقعی را برای حرکات فراهم می‌کند، در نتیجه باعث افزایش مشارکت در کارهای توانبخشی لذت بخش می‌شود.به برداشتن یک شی مثلا لیوان فکر کنید. این یک روند ساده احساس می‌شود، اما در واقع یک عمل پیچیده است. این عمل متکی به ترکیبی از اعمال حرکتی است که در سطوح مختلف مغز و بدن پردازش می‌شوند. برای افرادی که دچار نقص حرکتی بدنبال آسیب عصبی هستند، آنچه به نظر می‌رسد یک کار روزمره است مانند غذا خوردن، تایپ ایمیل، خواندن کتاب، می‌تواند یک چالش جدی باشد.اختلالات عصبی ممکن است روی هر قسمت از بدن تأثیر بگذارد. یکی از متداول‌ترین نمونه‌ها تأثیر بر عملکردهای حرکتی اندام تحتانی است که منجر به محدودیت در راه رفتن و محدودیت‌های مشارکت در فعالیت‌های روزمره زندگی می‌شود.
توانایی انجام وظایف حرکتی و شناختی اضافی در هنگام راه رفتن بسیار تحت تأثیر قرار گرفته و با آن، توانایی سازگاری با محیط اطراف نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد، در حالی که به عنوان مثال از خیابان عبور می‌کنید یا از یک مانع عبور می‌کنید قسمت‌های زیادی از سیستم عصبی مرکزی و محیطی درگیر این فرایندها هستند و وقتی یک قسمت آسیب ببیند، بازیابی این توانایی‌های حرکتی غالبا یک فرآیند دست و پاگیر و کند است.
مزیت های درمان با واقعیت مجازی نسبت به توانبخشی سنتی
وقتی به توانبخشی سنتی فکر می‌کنید، چه چیزی به ذهن شما خطور می‌کند؟ خسته کننده است! ماهیتاً تکراری است و این تکرارها انگیزه بیماران را با گذشت زمان کاهش می‌دهد.
علاوه بر این، (حداقل!) یک درمانگر برای کار با بیمار لازم است، نیاز به منابع و در نتیجه هزینه‌های سیستم مراقبتهای بهداشتی افزایش می‌یابد. علاوه بر این، داده‌های عینی و توانایی نظارت بر بخشی از بیماران درمانی را که در خانه کامل هستند فراهم نمی‌کند.
محققان به دنبال روش‌های جدید برای بهبود و جذابیت و تأثیرگذاری توانبخشی حرکتی هستند. واقعیت مجازی اخیرا با در نظر گرفتن استراتژی‌های توانبخشی در یک رویکرد جدید و کم هزینه بعنوان یک افزودنی معتبر برای درمان متداول ظهور کرده است.واقعیت مجازی درمانی می‌تواند یک تجربه یادگیری مثبت را فراهم کند، و جذاب و انگیزشی باشد. با درمان مبتنی بر VR، می‌توان با تقلید یا فعالیت‌هایی مانند بازی ویدیویی، وظایف را متناسب با نیازهای بیماران انجام داد.
مزیت درمان با واقعیت مجازی این است که این امکانات اساساً بی‌پایان هستند. محیط های مجازی را می‌توان با طراحی وظایفی متناسب با اختلالات شناختی و جسمی فرد، تنظیم کرد که در به حداکثر رساندن سازماندهی مجدد مغز و فعال‌سازی مجدد آن مناطق مغزی که درگیر برنامه‌ریزی حرکتی، یادگیری و اجرا هستند و همچنین حفظ تعامل بسیار مهم و موثر است.
امروزه توانبخشی از راه دور مبتنی بر واقعیت مجازی حوزه تحقیقات فعال است. درمانگران با استفاده از توانبخشی از راه دور مبتنی بر VR می‌توانند از طریق وب روزانه تمریناتی را تجویز کنند که بیماران به راحتی از طریق راحتی در خانه آنها دسترسی داشته و اجرا می‌شوند.وظایف مبتنی بر VR محیط کنترل شده‌ای را برای بیماران فراهم می‌کند که بتوانند تمرینات خود را انجام دهند. اقدامات بالینی در زمان واقعی جمع‌آوری شده و در پایگاه داده‌های آنلاین ذخیره می‌شود، از راه دور قابل دسترسی است.بنابراین درمانگران می‌توانند پیشرفت بیماران را از طریق وب کنترل کرده و در صورت لزوم بدون تعامل یا آموزش در زمان واقعی، درمان را اصلاح کنند. از این طریق، درمانگران می‌توانند چندین بیمار را که همزمان در خانه ورزش می‌کنند، کنترل کنند، این یک گام بزرگ به جلو نسبت به روش‌های سنتی و هزینه‌های کلان است.
طی دو دهه گذشته، برنامه‌های VR پیشنهاد و مورد بررسی قرار گرفته‌اند. مطالعات موردی بررسی شده و مطالعات کنترل نتایج مثبت و امیدوار کننده استفاده از VR برای ورزش توانبخشی را نشان داد.
با در نظرگرفتن افزایش در دسترس بودن دستگاه‌های کم هزینه VR و افزایش نیاز به رویکردهای توانبخشی خودمدیریت‌دار، مبتنی بر خانه و شخصی، انتظار می‌رود برنامه‌های VR نقش مهمی در کاهش هزینه‌های مراقبتهای بهداشتی و بهبود نتایج توانبخشی داشته باشد.
البته درمان با واقعیت مجازی هنوز در مراحل اولیه پزشکی و توانبخشی است و پزشکان هنوز سوالات حل نشده مربوط به این فناوری را دارند، از جمله:
-
آیا حداقل نیازهای شناختی و ادراکی برای استفاده موثر از VR برای توانبخشی حسی-حرکتی وجود دارد؟
-
آیا سیستم های نیمه غوطه‌وری به اندازه محیط‌های غوطه‌وری در تقویت بازیابی موتور موثر هستند؟
با این حال، نتایج اولیه از مطالعات آزمایشی، به ویژه برای بیماران مزمن پس از سکته مغزی بسیار دلگرم کننده است و دیدگاه‌هایی در مورد اثر بخشی توانبخشی حرکتی مبتنی بر VR ارائه می‌دهد، از جمله:
-
این روش پیشرفته‌تر، توانبخشی دیجیتال را به عنوان جایگزینی برای درمان سنتی فراهم می‌کند، بنابراین تأثیر اقدامات توانبخشی را به حداکثر می‌رساند.
-
این اجازه را به بیماران مبتلا به اختلالات عصبی مختلف می‌دهد تا عملیاتی را انجام دهند که به دلیل معلولیت قادر به انجام آنها در زندگی واقعی نیستند.
-
این می‌تواند برنامه‌های درمانی فردی تهیه شده بر اساس ارزیابی دقیق و پیروی از اهداف درمانی موردی را ارائه دهد.
-
با محیط‌های سه بعدی مجازی و کارهایی مانند بازی‌های ویدیویی، میزان اشتیاق و انگیزه بیمار را افزایش می‌دهد.
-
بازخورد فوری و گویا ارائه می‌دهد.
-
این نتایج را از طریق اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل نوروفیزیولوژیک بهبود می‌بخشد.
-
این یک محیط کنترل شده برای توانبخشی از راه دور را فراهم می‌کند.
آیا توانبخشی واقعیت مجازی عوارض هم دارد؟
با وجود شواهد فزاینده‌ای در مورد تأثیرات مثبت VR در توانبخشی توانایی‌های عملکردی و شناختی، برخی از سیستم‌ها هنوز نگرانی‌هایی را در مورد مقبولیت آنها با جمعیت بالینی پیچیده ایجاد می‌کنند، به عنوان مثال، برای افراد مسن.
به طور خاص، در طول آزمایشات با سیستم‌های غوطه‌وری، تعداد کمی از عوارض جانبی توسط شرکت‌کنندگان توصیف شده است، از جمله سردرد و سرگیجه. و مسئله دیگر این است که ، اطلاعات کمی در مورد تأثیر در معرض قرار گرفتن در ورودی چند حسی در طی یک فعالیت پیچیده، مانند راه رفتن تردمیل با VR در بیماران در طی توانبخشی پس از سکته مغزی برای بهبود تعادل و توانایی راه رفتن شناخته شده است.
چند نوع سبک VR در برنامه توانبخشی استفاده می‌شود؟
دو نوع واقعیت مجازی معمولاً در توانبخشی استفاده می‌شود واقعیت مجازی غوطه‌وری و غیر غوطه وری می‌باشد. سبک غوطه وری VR، که به طور معمول از طریق دستگاهی نصب می‌شود، فضای واقعی را برای کاربر ایجاد می‌کند.
مزایای استفاده از واقعیت مجازی در توانبخشی بیماران چیست؟
مزیت توانبخشی شناختی با استفاده از VR (توانبخشی واقعیت مجازی) این است که انواع مختلفی از محیط را فراهم می‌کند که در زندگی واقعی دیده می‌شود. نتایج تحقیقات حاکی از آن است که انگیزه بیماران در محیط‌های مجازی بیشتر از محیط معمولی است و به بیماران کمک می‌کند که برخی از توانایی‌های جسمی و / یا شناختی خود را برای بازیابی توانایی‌های دست داده دوباره مورد استفاده قرار دهند.
VR برنامه‌های توانبخشی جایگزین را با ابزارهای درمانی جدید و موثر فراهم می‌کند که می‌تواند توانایی‌های عملکردی را در طیف گسترده‌ای از بیماران توانبخشی در یک محیط عصبی بهبود بخشد، و ویژگی‌های مختلفی مانند کارهای هدف‌گرا و تکرار را ارائه می‌دهد.استفاده از محیط‌های واقعیت مجازی برای ورزش تقویت شده مجازی اخیرا به عنوان پتانسیل افزایش رفتار ورزشی در افراد مسن مطرح شده است و همچنین این توانایی را دارد که توانایی‌های شناختی را در این بخش جمعیت تحت تأثیر قرار دهد.بنابراین، VR فرصتی واقعی برای توانبخشی شناختی بیماران عصبی با علائم عصبی روانشناختی مختلف، به ویژه در توجه، حافظه، حل مسئله و اختلال عملکرد اجرایی و اختلالات رفتاری است.
سیستم‌های VR چندین نظریه علوم اعصاب و یادگیری حرکتی را در برمی‌گیرند. این بازی‌ها امکان تمرین وظیفه محور، تکراری، فشرده و در عین حال قابل تغییر برای ارتقا یک برنامه تمرینی بهینه را فراهم می‌کنند.برخی از بازی‌های VR دارای گزینه‌ای از یک معلم واقعیت مجازی هستند که وظیفه را انجام می‌دهد، و با تحریک نورون‌های آینه فرصت “یادگیری با تقلید” را فراهم می کند.علاوه بر این، سیستم VR با استفاده از بازخورد تقویت شده در مورد عملکرد که همزمان با عملکرد ارائه می‌شود، بلافاصله پس از یک عملکرد مبتنی بر نتایج (دانش نتایج) یا پس از چندین آزمایش به عنوان بازخورد خلاصه، فراهم می‌کند.تحقیقات کافی در مورد تأثیرات این نوع بازخورد برای یادگیری انجام شده است. بنابراین، سیستم‌های VR امکان برگزاری جلسات آموزشی منحصر به فرد را فراهم می‌کنند که به بیماران امکان می‌دهد مهارت‌های عملی را به روشی جذاب تمرین کنند.
منبع: biptc
همچنین بخوانید:
اشتراک گذاری داده های سلامت به چه معنیست؟
کاربرد واقعیت افزوده در بخش پزشکی و مراقبتهای درمانی
تشخیص و درمان سرطان به کمک اینترنت اشیا و هوش مصنوعی