بحران استفاده‌ی مواد مخدر دارویی در آمریکا، نگران کننده است. قربانیان مضطرب، خانواده‌هایی که شاهد رنج و از بین رفتن بستگانشان هستند، پزشکانی که داروهای مسکن اعتیادآور که سلامتی را به خطر می‌اندازد، تجویز می‌کنند و قانون گذارانی که باید این شرایط دشوار را مدیریت کنند: اعتیاد. حتی خواندن در مورد شمار روز افزون افرادی که به این بیماری خانمان سوز مبتلا می‌شوند، دردناک است. همانند سایر بیماری‌ها، مبارزه با اعتیاد نیازمند درمان مناسب در قالب دارو، برنامه‌های توانبخشی و راهنمایی‌های روانشناسی است. پیشگیری، موثرترین راهی است که برای مقابله با اعتیاد وجود دارد. اگر چه فناوری‌های تحول آفرین نمی‌توانند جایگزین مراقبت‌های پزشکی یا راهنمایی روانشناختی شوند، اما می‌توانند برای قربانیان و پزشکان در زمینه‌های پیشگیری، درمان واکنشی و مراقبت‌های اضطراری یاری رسان باشند

1- تجزیه و تحلیل داده‌ها و IBM Watson

چندین ایالت آمریکا برنامه‌های نظارت بر داروهای تجویزی (PDMP) را راه اندازی کرده‌اند که برای شناسایی بیمارانی که ممکن است برای دریافت یک داروی مشابه به پزشکان متعدد مراجعه کنند، کارآمد است. ابزار NarxCare یک قدم فراتر می‌گذارد. این ابزار از طریق سوابق پزشکی الکترونیکی به PDMP متصل می‌شود تا به پزشکان کمک کند تا افرادی را که در معرض خطر اعتیاد یا سوء مصرف قرار دارند، شناسایی کنند. این کار به کمک نمودارها و نمرات خطر به همراه خلاصه‌ای از سوابق بیمار انجام می‌شود.

به تازگی شرکت MAP Health Management برای یافتن درمان‌های بهتر با IBM Watson همکاری می‌کند. در ماه می سال 2017 این شرکت گفت که به مشارکت خود در برنامه‌ی هوش مصنوعی با استفاده از اطلاعات و فناوری برای مقابله با شکاف‌هایی که در درمان اعتیاد وجود دارد ادامه خواهد داد. این اقدام نهایتا با هدف کمک به متخصصان درمان، مدیران مراقبت، قبل از این که مجددا قربانیان به اعتیاد بازگردند، انجام می‌شود.

2- نقشه‌های دیجیتالی

منطقه‌ی واردات و صادرات مواد دارویی Washington/Baltimore تصمیم گرفت ابزاری را ایجاد کند تا اطلاعاتی را که مقامات انتظامی و بهداشتی برای پاسخ دادن به بحران بهداشتی عمومی نیاز داشتند، ارائه دهد. نتیجه‌ای که حاصل شد یک برنامه‌ی تحت وب به نام ODMAP بود که داده‌های سطح خیابان را با ابزارهایی از Esri که یک شرکت نقشه برداری دیجیتالی است، برای کمک به مقامات بهداشت عمومی، اداره‌های  پلیس و نخستین پاسخ دهندگان به سوء مصرف مواد مخدر دارویی، ترکیب می‌کند. در میان تمام برنامه‌های کاربردی که برای ردیابی بحران مواد مخدر دارویی وجود دارد، ODMAP از بابت این که به طور خاص به سوء مصرف مواد مخدر دارویی می‌پردازد و در سراسر آمریکا مورد استفاده قرار می‌گیرد، نرم افزار ویژه‌ای است.

این برنامه به بررسی ارتباطات جغرافیایی موارد سوء مصرف‌های مواد دارویی می‌پردازد. برای نمونه، معلوم شد که مصرف بیش از حد داروها به شیوه‌ای مشابه گسترش اپیدمی‌ها شیوع می‌یابد. بنابراین اگر مصرف بیش از حد مواد دارویی در جامعه‌ای اتفاق بیفتد، مقامات از طریق ODMAP منشا آن را ردیابی می‌کنند. بنابراین حوزه‌ی سلامت و همچنین ماموران اجرای قانون فرصتی برای جلوگیری از این فاجعه پیدا خواهند کرد. این ابزار فوق العاده قدرتمند است و به سرعت گسترش یافته است و از زمان راه اندازی آن در ژانویه‌ی سال 2017، 70 کشور در 19 ایالت به صورت فعال داده‌ها را به سامانه ارائه می‌دهند.

3- نسخه‌های الکترونیکی

دکتر Atul Gawande، متخصص مراقبت‌های بهداشتی و روزنامه نگار در یک مقاله جدید منتشر شده در مجله‌ی پزشکی Annals of Surgery می‌نویسد، گسترش نسخه‌های الکترونیکی برای برخی از داروهای مسکن می‌تواند مانع ورود مواد دارویی مخدر اعتیادآور مانند Vicodin و OxyContin به آمریکا شود.

دکتر Gawande می‌گوید، این سامانه‌ی نسخه نویسی می‌تواند با استفاده از دو عامل احراز هویت یعنی کاهش میزان خطاها و ارتباط برقرار کردن با پایگاه‌های داده برنامه نظارت بر نسخه‌ی مرجع، مانع از ایجاد نسخه‌های جعلی ‌شود و همچنین روند نسخه نویسی را برای پزشکان آسان کرده است. افزون بر این تجویز الکترونیکی موجب می‌شود که جراحان برای نوشتن نسخه‌های کوتاهی که نیاز 50 تا 80 درصد بیماران برطرف می‌کند، آن را از راه دور تجویز کنند و در اختیار بیمار قرار دهند.

با این حال در مورد بیمارانی که علائم سوء استفاده‌ی جدی دارند، استفاده‌ی‌ گسترده از نسخه‌های الکترونیکی در صورتی که کاربردی و جدی انجام نشود، می‌تواند منجر به دلزدگی بیمار نسبت به درمان شود. اگر این بیماران شانس دریافت داروهای خود را از طریق نسخه‌های قانونی نداشته باشند، جایگزین‌های آن را از بازار سیاه خریداری می‌کنند. مانند هروئین ارزان. بنابراین تجویز نسخه‌های الکترونیکی باید همراه با مدیریت دقیق بیمار و پیگیری‌های مداوم باشد تا موثر واقع شود.

4- برنامه‌های کاربردی گوشی‌های هوشمند

مقامات بهداشتی، اعضای خانواده‌ی قربانیان و مطبوعات ایالات متحده زنگ خطر را به صدا درآوردند، مبارزه با داروهای مسکن مخدر آغاز شد. به عنوان یک نتیجه منطقی خرید داروهای حاوی مواد مخدر به صورت قانونی بسیار دشوار است. اما از سوی دیگر این موضوع برای متخصصان پزشکی نیز چالش برانگیز است که بدانند چه چیزی بیماران را ایمن می‌کند.

شرکت Avella می‌خواهد با یک برنامه‌ی کاربردی مدیریت درد و اعتیاد برای گوشی همراه با این چالش مواجه شود و این راهکار را به ایالات متحده ارائه دهد. این برنامه‌ی کاربردی اطلاعات مهم در مورد مواد دارویی مخدر را در اختیار ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی قرار می‌دهد. این اطلاعات شامل تغییرات در قوانین، اطلاعات بالینی در مورد داروهای مسکن و داروهای اعتیاد، دستورالعمل‌هایی را که سازمان‌هایی مانند مراکز درمان و کنترل بیماری (CDC) صادر می‌کنند و اخبار مربوط به صنعت است. این برنامه‌ی کاربردی همچنین دارای یک تابع مبدل مشتقات تریاک است که می‌تواند به ارائه دهندگان در مورد چگونگی اعمال تغییرات به بهترین گزینه‌ی ممکن در داروهای یک بیمار با توجه به این که سلامتی و تاثیر درمان حفظ شده باشد، اطلاعات دهد. این برنامه‌ی کاربردی کمکی موثر برای متخصصان پزشکی است.

5- ابزارهای پوشیدنی

فراتر از بحران فعلی مقابله با مشتقات تریاک از طریق تنظیم مقرارت سختگیرانه برای تجویز نسخه‌ها، بیماران و فعالان این حوزه به دنبال راه‌هایی برای از بین بردن درد ناشی از نبودن این مواد مخدر هستند.

یکی از موثرترین راه حل‌ها استفاده از دستگاه پوشیدنی Quell است که توسط شرکت NeuroMetrix طراحی شده است. دانشمندان، متخصصان و فعالان حوزه‌ی فناوری بیش از 15 سال را صرف تحقیق و توسعه‌ی فناوری‌هایی تشخیصی و راه حل‌های جدید درمانی برای افرادی که از درد مزمن و اختلال در خواب رنج می‌برند، کرده‌اند. به وسیله‌ی Quell، کاربر می‌تواند به طور ناگهانی و محکم به الکترودها ضربه وارد کند، ماهیچه‌ی ساق پا را بانداژ کند و با فشار دکمه‌ای احساس سلامتی ناشی از تاثیر این تجهیزات را بدون نیاز به هیچ گونه دارویی تجربه کند. این دستگاه قادر است به صورت تمام وقت در طول روز برای مدیریت دردهای مزمن، بیماری‌های عصبی و اختلال در خواب مفید باشد. این فناوری از تکنیک‌های غیر تهاجمی عصبی استفاده می‌کند تا از درد، به ویژه درد نوروپاتیک ناشی از دیابت، فیبرومیالژیا و سیاتیک جلوگیری شود. ابزارهای درمانی پوشیدنی یکی از راه‌های مهم برای کاهش استفاده از داروهای ضد افسردگی و چیزی کاملا متفاوت از دارو برای مقابله با دردهای مزمن است.

6- واقعیت مجازی

استفاده از واقعیت مجازی یکی دیگر از راه حل‌های مقابله با دردهای مزمن و پیشگیری از مصرف داروهای مخدر است. Brennan Spiegel به همراه تیمش در مرکز پزشکی Cedars-Sinai در حال آزمایش بر روی این فناوری و کاربرد آن در حوزه‌ی سلامتی هستند و تا کنون تاثیرات آن در کاهش درد را مشاهده کرده‌اند. اخیرا در یک آزمایش بالینی، تاثیر بازی‌ها و فیلم‌های واقعیت مجازی بر روی 100 بیمار بررسی شد و نتیجه‌ی آن کاهش 25 درصدی درد بود. این نشان دهنده‌ی تاثیر فوق العاده این فناوری در حوزه‌ی مراقبت‌های درمانی است و حتی ممکن است در آینده دارو خانه‌های واقعیت مجازی ایجاد شوند و یا نسخه‌های که متخصصان راه حل‌های واقعیت مجازی را تجویز کرده‌اند.

امیدواریم که فناوری‌های جدید جایگزین مناسبی برای داروهای حاوی مواد مخدر باشند و به طور موثر در کاهش بحران فعلی مبارزه با مواد مخدر کمک کنند.