رایانش ابری به عنوان یک فناوری جدید با زیرساخت اینترنتی و راهکارهای جدید می تواند مزایای قابل توجهی را در ارائه خدمات پزشکی به صورت الکترونیکی به همراه داشته باشد. به کارگیری این فناوری در سلامت الکترونیک نیازمند در نظر گرفتن عوامل مختلف است.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
چکیده
رایانش ابری به عنوان یک فناوری جدید با زیرساخت اینترنتی و راهکارهای جدید می تواند مزایای قابل توجهی را در ارائه خدمات پزشکی به صورت الکترونیکی به همراه داشته باشد.
به کارگیری این فناوری در سلامت الکترونیک نیازمند در نظر گرفتن عوامل مختلف است.
هدف اصلی ایم پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر به کارگیری رایانش ابری در سلامت الکترونیک است. با بررسی ادبیات موضوع و بر مبنای مدل تکنولوژی – سازمان – محیط و مدل تناسب انسانی – سازمانی – تکنولوژی، ۱۶ زیر معیار در قالب ۴ عامل اصلی شناسایی شد.
این عامل و زیر معیارها با نظرسنجی از ۶۰ نفر از خبرگان، اساتید دانشگاهی و کارشناسان فناوری اطلاعات سلامت و با کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی رتبه بندی گردید.
طی بررسی ادبیات موجود معلوم گردید که با توجه به جدید بودن موضوع، هیچ مطالعه داخلی یا خارجی این تعداد معیار را شناسایی نکرده اند.
نتایج تحقیق نشان می دهد که از نظر خبرگان، هنگان تصمیم گیری در خصوص به کارگیری رایانش ابری در سلامت الکترونیک بایستی عوامل تکنولوژی، انسانی، سازمانی و محیطی به ترتیب مد نظر قرار گیرند.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر سیروس مومن زاده ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
مقدمه
فناوری رایانش ابری اخیرا به عنوان یکی از مهم ترین مباحق مربوط به حوزه توسعه سیستم های اطلاعات مطرح شده است. به طوری که رایانش ابری را پارادایم جدیدی برای میزبانی و ارائه خدمات در اینترنت می داند.
رایانش ابری، به عنوان یک حوزه مهم در نوآوری اطلاعات و حوزه ای که در آن سرمایه گذاری گسترده ای انجام گرفته، شناخته شده است.
از جمله مزایای رایانش ابری می توان به کاهش هزینه ها، سهولت در مقیاس پذیری، مدیریت آسان و ... اشاره نمود.
مزایای بالقوه به کارگیری رایانش ابری را می توان از دو منظر پس اندازهای مالی مدیریت منابع ارزیابی کرد.
فناوری رایانش ابری به طور گسترده ای در حوزه های آمادمیک و عملیاتی بحث شده است و صنعت بهداشت و درمان نیز از این امر مستثنی نیست.
رایانش ابری مطمئنا به صورت عام باعث تغییر ساختار و ماهیت سیستم های اطلاعاتی بیمارستان ها و به صورت خاص باعث تغییر در توسعه پزشکی از راه دور و سلامت سیار می شود.
با این وجود، کو تاکید دارد که بیمارستان ها بایستی قبل از به کارگیری رایانش ابری، به طور جدی ارزیابی شوند.
بنابراین، با توجه به اهمیت و مزایا و چالش های به کارگیری رایانش ابری در حوزه سلامت الکترونیک، هدف این مطالعه تعیین عواملی است که بیمارستان ها هنگام به کارگیری رایانش ابری بایستی در نظر گیرند.
به این منظور، بعد از بررسی و تجزیه و تحلیل ادبیات موجود، چهار دسته عوامل سازمانی، انسانی، تکنولوژی و محیطی تعیین گردید تا برای دستیابی به هدف از طریق نظرسنجی از خبرگان به سوالات زیر پاسخ داده شود:
-
عوامل کلیدی موثر در تصمیم گیری برای به کارگیری رایانش ابری در سلامت الکترونیک کدامند؟
-
این عوامل از نظر اهمیت و اولویت دارای چه رتبه بندی هستند؟
مبانی نظری
رایانش ابری
تعاریف بسیاری از رایانش ابری ارائه گردیده است. در این میان، مطالعه مک کینزی (شرکت مشاوره مدیریت جهانی) نشان می دهد که ۲۲ تعریف جداگانه از رایانش ابری وجود دارد. با این وجود، یک تعریف جامع و کامل توسط سلطان و سلطان ارائه گردیده است.
طبق گفته نویسندگان، رایانش ابری روشی است که با استفاده از پیشرفت های ICT، مجازی سازی و محاسبات شبکه ای، از طریق نرم افزار و سخت افزار مجازی طیف وسیعی از خدمات ICT را طبق تقاضا و نیاز متشری از طریق شبکه های عمومی (اینترنت)، خصوصی، یا ترکیبی از هر دو روش ارائه می دهد.
در تعریفی دیگر، رایانش ابری به برنامه های کاربردی ارائه شده بر روی اینترنت و سخت افزار و نرم افزارهای سیستمی در مراکز داده اشاره دارد.
موسسه ملی فناوری و استانداردهای رایانش ابری را این گونه تعریف می کند: رایانش ابری مدلی است برای فراهم کردن دسترسی آسان از طریق شبکه به مجموعه ای از منابع رایانشی قابل تغییر و پیکر بندی بر اساس تقاضای کاربر، مثل: شبکه ها، سرورها، فضای ذخیره سازی، برنامه های کاربردی و سرویس ها، به طوری که این دسترسی بتواند با کمترین نیاز به مدیریت منابع و یا نیاز به دخالت مستقیم فراهم کننده سرویس، به سرعت فراهم شده یا آزاد (رها) گردد.
هنگامی که رایانش ابری در سال ۲۰۰۷ پدیدار شد، واکنش های متفاوتی را به دنبال داشت. در حالی که برخی تحلیلگران به محاسن آن نظر داشتند، برخی دیگر از قبیل لاری الیسون (موسس اوراکل) آن را به عنوان یک مدل کسب و کار بی فایده در نظر گرفتند.
اما رایانش ابری طرفداران زیادی به دنبال داشت و تعداد شرکت هایی که آن را به کار گرفتند، افزایش یافت و شروع به ارائه بسیاری از خدمات خود در ابر نمود.
رایانش ابری انواع مختلف از نرم افزارها و سخت افزارهای ضروری، مانند: برنامه های کاربردی، ذخیره سازی، قدرت پردازش، سرورهای مجازی را بر روی رسانه وب (مانند ابر) ارائه می دهد و در نتیجه، مقیاس پذیری و عدم نیاز به سرمایه گذاری وسیع در سحت افزارهای گران قیمت و لایسنس نرم افزار ها موجب شده و مزایای قابل توجهی را در اختیار سازمان قرار می دهد.
رایانش ابری می تواند فرصت استفاده از تحولات جدید در حوزه فناوری اطلاعات را با هزینه های کمتر ارائه دهد. سازمان ها می توانند از هزینه سرمایه ای لازم برای خرید سخت افزار و نرم افزار و خدمات اجتناب کنند، زیرا آن ها تنها برای آنچه که استفاده می کنند به عرضه کنندگان پرداخت می کنند و هزینه اولیه ای برای خرید تجهیزات به سازمان های تحمیل نمی شود.
مدل های ارائه خدمات در رایانش ابری به چهار نوع طبقه بندی می شود: نرم افزار به عنوان خدمت، پلتفرم به عنوان خدمت، زیرساخت به عنوان خدمت و خدمات(.
هر یک از این چهار گروه، برای مشتریان متنوع پیشنهادهای مختلفی ارائه می دهد. با این وجود، آن ها یک کسب و کار مشترک را به اشتراک می گذارند، به این صورت که استفاده از منابع محاسباتی خود (شامل خدمات، برنامه های کاربردی، زیرساخت ها و بسترهای نرم افزاری) به به مشتریان اجاره می دهند.
با وجود جاذبه های اقتصادی و انعطاف پذیری رایانش ابری، هنوز مباحث بسیاری در این حوزه مانند امنیت، وابستگی به فروشنده و وقفه (قطع شدن) وجود دارد که بایستی به آن ها توجه نمود.
سلامت الکترونیک
فناوری اطلاعات و تکنولوژی های نوین باعث بهبود کیفیت و کاهش هزینه های اجرایی مشاغل شده و صنعت بهداشت و درمان از این تاثیر مستثنی نیست. شبکه ای اطلاع رسانی بهداشت، شبکه های پزشکی از راه دور، شبکه های همکاری علمی، پزشکی، تجهیزات هوشمند پزشک یار و ثبت سوابق الکترونیک نمونه هایی از کاربردهای فناوری اطلاعات در بهداشت و درمان هستند.
سلامت الکترونیک زمینه جدیدی از تلفیق انفورماتیک، پزشکی، بهداشت عمومی و تجارت الکترونیک است که از طریق شبکه جهانی وب و تکنولوژی های مرتبط با آن ارتقاء و تکامل می یابد.
سازمان بهداشت جهانی سلامت الکترونیک را به عنوان استفاده امن و مقرون به صرفه فنانوری اطلاعات و ارتباطات در پشتیبانی از حوزه های بهداشت و مربوط به بهداشت، از جمله خدمات بهداشتی، نظارت، آموزش بهداشت، دانش و پژوهش تعریف می کند.
سلامت الکترونیک اولین بار برای ارائه مشاوره های پزشکی به فضانوردان و درمان آن ها توسط پزشکان از راه دور توسط ناسا مطرح شد.
از اهداف سلامت الکترونیک می توان به ارتقا کیفیت های مراقب های سلامت، ارائه مراقبت های سلامت به صورت یکپارچه، و بهبود دسترسی به خدمات اشاره نمود.
حمایت از محرمانگی اطلاعات بیماران و عدالت در برخورداری از سلامت الکترونیک مستقل از رنگ، زبان، موقیعت جغرافیایی، فرهنگ و تعامل پذیری بین سیستم های اطلاعاتی از ویژگی های سیستم های سلامت الکترونیک به شمار می روند.
مزایای قابل توجهی برای سلامت الکترونیک با به کارگیری فناوری اطلاعات وجود دارد. در یک نظر سنجی از پزشکان مراقبت های اولیه آمریکا حدود ۷۵ درصد اعلام نموده اند که سلامت الکترونیک باعث کاهش اشتباهات می شود، ۷۰ درصد آن را باعث افزایش بهره وری دانسته اند، و بیش از ۶۰ درصد اعتقاد داشته اند که ابزارهای IT باعث کاهش هزینه هاست.
در سلامت الکترونیک همه داده های بیمار در یک محل واحد ذخیره شده و پزشکان می توانند به راحتی به اطلاعات سلامت بیمار از طریق سوابق الکترونیک دسترسی داشته باشند.
سلامت الکترونیک با چالش هایی نیز مواجه است. ابوخوسا و همکارانش برخی از محدودیت های جاری سیستم های سلامت الکترونیک را هزینه بالای به کارگیری و نگهداری فناوری اطلاعات سلامت، محافظت داده های بیماران، فقدان طرح ابر سلامت الکترونیک، توسعة استانداردها، پراکندگی فناوری اطلاعات سلامت ، و مبادلة ناکافی داده های عنوان نموده اند.
--رایانش ابری در بهداشت و درمان
مباحث مربوط به رایانش ابری به طوری گسترده در حوزه های علمی و کاربردی بحث گردیده است و صنعت بهداشت و درمان نیز از این امر مسنثنی نیست.
بسیاری از مدیران و کارشناسان بر این باورند که رایانش ابری می تواند خدمات بهداشتی و درمانی را بهبود بخشد و به طور شگرفی اتخاذ و به کارگیری فناوری اطلاعات در حوزه بهداشت و درمان را تغییر دهد.
بسیاری از مطالعات قبلی، مزایای بالقوه رایانش ابری را گزارش نموده اند و مدل ها و چارچوب های مختافی را به منظور بهبود خدمات بهداشتی ارائه داده اند. به طور مثال، رولیم و همکاران سیستم مبتنی بر ابر را برای خودکار نمودن فرایند گردآوری داده های حیاتی بیماران از طریق شبکه ای از سنسورهای متصل به دستگاه های پزشکی و ارائه این داده ها به پایگاه داده برای ذخیره، پردازش و تویزع آن ها پیشنهاد داده اند.
سازمان بهداشت جهانی در پنجاه و هشتمین مجمع خود در سال ۲۰۰۵ توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات، ایجاد مرکزی برای عملکرد مناسب تر سلامت الکترونیک، و ایجاد سیستم های اطلاعات بهداشت عمومی را توصیه می کند.
در بیمارستان ها، ابر پتانسیل دسترسی آسان به سوابق پزشکی الکترونیکی را ارائه می دهد. دسترسی سریع به تاریخچه پزشکی فرد می تواند به درمان سرعت ببخشد، به جلوگیری از عوارض کمک کند، و حتی جان انسان ها را نجات دهد.
علاوه بر این، ابر می تواند پیگیری سابقه پزشکی بیماران را سرعت ببخشد. با این حال، حفظ حریم خصوصی و تضمین امینت اطلاعات مربوط به سلامت از مهم ترین مسائل پیش رو است.
نلسون نیز جزئیات فنی، اقتصادی، حقوقی و امنیتی را از جمله مسائلی معرفی می نماید که نیاز به توجه دارد.
رایانش ابری با به اشتراک گذاشتن اطلاعات ذخیره شده بیماران، می تواند مزایای قابل توجهی را در ارائه خدمات پزشکی به صورت الکترونیکی به همراه داشته باشد .
کاهش هزینه ها، سهولت دسترسی پزشکان به اطلاعات بیماران، عدم وابستگی به دستگاه و مکان، و مقیاس پذیری از مهم ترین عوامل پرداختن به رایانش ابری در بحث سلامت الکترونیک می باشد.
وجود این تکنولوژی با زیر ساخت اینترنتی و راه کارهای جدید، دسترسی پزشکان را به هر گونه اطلاعات پزشکی در هر زمان و مکان فراهم می کند و همین، آن را به یک ضرورت در کشورها مبدل نموده است.
داده ها در ابر بر روی سرورهایی در سراسر جهان می تواند ذخیره و پردازش شود .
توسعه و پذیرش محاسبات ابری برای سازمان های مراقبت های پزشکی بستگی به حفظ حریم خصوصی و مباحث مالکیت دارد. سازمان های بهداشت و درمان می توانند سیاست هایی را برای چگونگی اداره داده هایشان به صورت محلی و مراکز داده های خارجی تدوین کنند.
با این وجود ، آنها قادر نیستند سیاست هایی ایجاد کنند که بر چگونگی اداره داده ها در ابر تاثیر بگذارد. قبل از اینکه رایانش ابری بتواند به طور کامل به عنوان یک ساختار بهداشت به کار گرفته شود، فروشندگان ابر بایستی اعتماد کاربران را به دست آورند.
امروزه استفاده از فناوری رایانش ابری در صنعت بهداشت و درمان رو به گسترش است. شرکت ان ای سی و فوجیتسو استفاده از رایانش ابری در بیمارستان های ژاپن را به عنوان یک راه حل پیشنهاد داده اند و یا در آمریکا شرکت آی بی ام استفاده از خدمات رایانش ابری خود مبتنی بر سیستم مدیریت اطلاعات درمانگاهی در بیمارستان ها را پیشنهاد داده است.
بسیاری از شرکت های بزرگ نرم افزاری جهان نیز مانند مایکروسافت، اوراکل و یا سایت آمازون سرمایه گذاری گسترده ای را در ابر جهت ارائه خدمات رایانشی در حوزه بهداشت و درمان انجام داده اند.
منبع:sigma
همچنین بخوانید: